Διατροφή και αθηροσκληρωτική

Φραγκιαδάκης Γ.Α.,

Τ.Ε.Ι Κρήτης

Διατροφή και αθηροσκληρωτική

νόσος: Πρόσφατες έρευνες

Γεώργιος Α. Φραγκιαδάκης, Δρ. Βιολογίας

Αν. Καθηγητής Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Τ.Ε.Ι) Κρήτης

Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας (Σ.Ε.Υ.Π)

Τμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας

Οδός Ι. Κονδυλάκη 46, 723 00 Σητεία, Κρήτη,

fragkiadakis@dd.teiher.gr

Φραγκιαδάκης Γ.Α.,

Τ.Ε.Ι Κρήτης

Επιβλαβείς Διατροφικές Συνήθειες

• Κορεσμένο λίπος

• «Ταχείς» υδατάνθρακες

• Κατανάλωση NaCl

• «Κακή» αναλογία σε ω3/ω6 λιπαρά οξέα

• Περιορισμένη κατανάλωση Φυτικών Ινών

• Περιορισμένη κατανάλωση φρούτων και

λαχανικών

Διατροφικοί «παίκτες»

• Βιτ.C, Βιτ.B6, Βιτ.Β12

• Αντιοξειδωτικά - Πολυφαινόλες

• Ω-3 Λιπαρά οξέα

• L-Αργινίνη

• Φυτικές ίνες

• Κάλιο

• Φυλλικές ενώσεις

Φραγκιαδάκης Γ.Α.,

Τ.Ε.Ι Κρήτης

Προστατευτικός ρόλος των τροφίμων

ενάντια στο οξειδωτικό stress στα ενδοθήλια

PJ, pomegranate juice. 3-nPUFAs, omega-3 polyunsaturated fatty acids.

eNOS, endothelial nitric oxide synthase.

BH4, (6R)-5,6,7,8-tetrahydro-L-biopterin.

NADPH, nicotinamide adenine dinucleotide phosphate.

ROS, reactive oxygen species, L-arg, L-arginine.

L.J. Ignarro et

al.

Cardiovascular

Research

73 (2007) 326–

340

Φραγκιαδάκης Γ.Α.,

Τ.Ε.Ι Κρήτης

Το λυκοπένιο

• Καροτενοειδές της τομάτας

• Συσχέτιση με πρόληψη της αθηροσκλήρωσης

• Κατανάλωση 20-150 mg/ημέρα σε λιπαρή βάση

• Βιοδιαθεσιμότητα

• Υπεροξείδωση λιπιδίων πλάσματος

• Οξείδωση της LDL

• Συνδυασμοί λυκοπενίου με τοκοφερόλες

δείχνουν «αντιμιτωτική» ικανότητα

Μονοπάτι σύνθεσης των

καροτενοειδών στα φυτά

Darmapuri &

Giuliano

British Food J.

103: 764-769

2001

Φραγκιαδάκης Γ.Α.,

Τ.Ε.Ι Κρήτης

Το ρόδι (Punica granatum L.)

• Αντιοξειδωτικά και «μονοπάτια μεταγωγής του σήματος» (signal

transduction pathways)

• Ιδιαίτερος συνδυασμός αντιοξειδωτικών: Aνθοκυανίνες, κατεχίνες

και παράγωγα του γαλλικού και ελλαγικού οξέος

Σύγκριση της

αντιοξειδωτικής

Ικανότητας διαφόρων

χυμών.

Swatsitang et al. 1996

Φραγκιαδάκης Γ.Α.,

Τ.Ε.Ι Κρήτης

Άλλα διατροφικά «όπλα»

• Το ελαιόλαδο

• Οι φυτικές ίνες

• Τα ω-3 λιπαρά οξέα

• Το κόκκινο κρασί

• Αξιοποίηση των σύγχρονων ευρημάτων

σε συνδυασμό με σωματική άσκηση για

την προστασία του πληθυσμού από την

αθηρωμάτωση

Φραγκιαδάκης Γ.Α.,

Τ.Ε.Ι Κρήτης

Άλλα διατροφικά «όπλα»

• Το ελαιόλαδο

• Οι φυτικές ίνες

• Τα ω-3 λιπαρά οξέα

• Το κόκκινο κρασί

• Αξιοποίηση των σύγχρονων ευρημάτων

σε συνδυασμό με σωματική άσκηση για

την προστασία του πληθυσμού από την

αθηρωμάτωση

Φραγκιαδάκης Γ.Α.,

Τ.Ε.Ι Κρήτης

Ενδεικτική βιβλιογραφία

• 1. Bazzano LA, Serdula MK, Liu S. Dietary intake of fruits and vegetables and risk of

cardiovascular disease. Current Atherosclerosis Reports, 2003, 5:492–499.

• 2. Houston MC. Nutraceuticals, vitamins, antioxidants, and minerals in the prevention and

treatment of hypertension. Progress in Cardiovascular Disease, 2005, 47:396–449.

• 3. Ignarro LJ, Napoli C. Novel features on nitric oxide, endothelial nitric oxide synthase and

atherosclerosis. Current Atherosclerosis Reports, 2004, 6:278–287.

• 4. Förstermann U, Münzel T. Endothelial nitric oxide synthase in vascular disease from marvel to

menace. Circulation, 2006, 113:1708–1714.

• 5. Iribarren C, Folsom AR, Jacobs DR, Cross MD, Belcher JD, Eckfeldt JH. Association of serum

vitamin levels, LDL susceptibility to oxidation, and autoantibodies against MDA-LDL with carotid

atherosclerosis. Arteriosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology, 1997, 17:1171–1177.

• 6. Mangiapane EH, McAteer MA, Benson GM, White DA, Salter AM. Modulation of the regression

of atherosclerosis in the hamster by dietary lipids: comparison of coconut oil and olive oil. British

Journal of Nutrition, 1999, 82: 401-409.

• 7. de Nigris F, Williams-Ignarro S, Lerman LO, Crimi E, Botti C, Mansueto G, et al. Beneficial

effects of pomegranate juice on oxidation-sensitive genes and endothelial nitric oxide synthase

activity at sites of perturbed shear stress. Proceedings of the National Academy of Sciences U S

A, 2005, 102:4896–4901.

• 8. Stampfer MJ, Hu FB, Manson JE, Rimm EB, Willet WC. Primary prevention of coronary heart

disease in women through diet and lifestyle. New England Journal of Medicine, 2000, 343:16–22.

• 9. Chan DC, Watts GF, Barrett PH, Beilin LJ, Mori TA. Effect of atorvastatin and fish oil on plasma

high-sensitivity C-reactive protein concentrations in individuals with visceral obesity. Clinical

Chemistry, 2002, 48:877–883.

• 10. Guiraud A, de Lorgeril M, Boucher F, Rakotovao A, Berthonneche C, de Leiris J.

Cardioprotective effect of low dose ethanol drinking: insights into the concept of ethanol

preconditioning. Journal of Molecular Cellular Cardiology, 2004, 36:561–566.

• 11. Ignarro LJ, Balestrieri ML, Napoli C. Nutrition, physical activity, and cardiovascular disease:

An update. Cardiovascular Research, 2007, 73: 326–340.